GaatjesGebitsverzorgingGezonde mondHulp bij angstLeren poetsenMondgezondheidsadviesMondverzorgingMondzorgPeutercariësPoetstipsPreventieVoor kidsVoor lieve tandartsenZuigflescariës

Kinderen en Mondzorg: een goed begin is het halve werk

De missie van De Lieve Tandarts samengevat: heel Nederland naar de tandarts. Kinderen horen daar dus absoluut bij. Wanneer je als kind goede ervaringen opdoet bij de tandarts, heb je hier je leven lang profijt van – een gezonder, langer leven bovendien. Een slecht gebit bij kinderen is helaas geen uitzondering meer. Hoe pak je angst aan als kinderen dit al op jonge leeftijd ervaren? Hoe leer je je kinderen goed poetsen? En wat kun je als ouder, zorgverlener en andere betrokkene doen om de mondgezondheid van je kinde(eren) goed te houden?

Relaxte kinderen in de stoel

Hoe zorg je dat kinderen ontspannen in de tandartsstoel plaatsnemen? Er zijn verschillende mogelijkheden om eventuele angsten en onzekerheden te verminderen.

  • Geef kinderen controle. Vertel hen wat je doet (als tandarts) en wat er gaat gebeuren (als ouder). Let daarbij goed op lichaamstaal. Verstrakking van het lijf betekent stoppen – kinderen vergeten soms dat ze hun hand op mogen steken als het teveel wordt.
  • Maak het speels. ‘Met dit apparaat kan ik een beetje op je wang kietelen. En kijk, nu ga ik je tanden kietelen.’
  • Speel het letterlijk uit. Doe alsof je naar de tandarts gaat. Lees een boekje voor over de tandarts of speel het samen. Laat je kind in je mond kijken en wissel daarna van rol. Een klein spiegeltje, een tandenborstel of een witte jas kunnen helpen de ervaring zo ‘echt’ mogelijk te maken.
  • Wees eerlijk. Gaat het pijn doen? Omschrijf hoe het kan voelen. ‘Ja, het doet soms wat zeer, maar we kunnen tussendoor altijd even pauzeren tot het weer gaat.’

‘Start bij de eerste tand’

Bij baby’s begin je al met goede mondzorg. Zo kun je speels beginnen met tanden poetsen door met een zachte borstel het tandvlees masseren. Poets voorzichtig de eerste tandpuntjes. Bij kleuters die al meerdere tanden hebben, gaat dit door. Je laat hen poetsen, en poetst vervolgens na.

Lees hierover ook de gevaren van zuigflescariës.

Hoe poets je echt goed?

Onderstaande video kun je samen met je kind bekijken. Daarnaast kun je bij je volgende bezoek aan de tandarts of de mondhygiënist vragen om poetsinstructie.

Het is heel waardevol om die instructie te krijgen, zelfs nog als jongere of volwassene.

Tips van de expert

Speltherapeut Carla Regter werkt vaak samen met een lieve tandarts en helpt angstige kinderen zich zekerder te voelen in de stoel.

Tips voor ouders:

  • Geef het goede voorbeeld, ontspan zelf zoveel mogelijk.
  • Leg niet de nadruk op bang zijn door dingen te zeggen als ‘Je hoeft niet bang te zijn, het is niet eng’. Gebruik een positieve benadering. ‘Kom, we gaan de tandarts laten zien hoe goed jij gepoetst hebt!’
  • Als je weet dat je kind angstig is, laat dit de tandarts (onopvallend voor het kind) weten. Steun je kind; bijvoorbeeld door een hand vast te houden, door rustig te blijven, door een geluksknuffel of -steentje mee te geven.

 

Tips voor professionals:

  • Bekijk goed wat een kind nodig heeft. Zit het goed? De meeste stoelen zijn voor volwassenen. Een kussentje of deken kan helpen om beter te liggen/zitten.
  • Er kunnen veel angsten spelen bij kinderen. Sommigen vinden een baard of een bril eng, anderen schrikken van witte jassen. Je kunt niet altijd de angst wegnemen, maar afleiding helpt. Ook de ouders vragen wat nodig is (een muziekje, iets op tv, een geluksknuffel, etc.) geeft inzicht in hoe een kind zich op zijn of haar gemak kan voelen.
  • Vertel rustig en duidelijk wat je gaat doen. Veel tandartsen gaan niet gelijk met de mond aan de slag, maar blazen de lucht op de hand of de wang. ‘Dit kriebelt, hè? Ik ga zo meteen ook je tanden zo even kriebelen. Dan kan ik zien hoe goed je ze hebt schoongemaakt.’
  • Geef de regie terug. Niet elk kind kan (zoals een volwassene) aangeven wanneer stoppen nodig is. Daarom is de lichaamstaal zo belangrijk. Verstart een kind? Stop dan even en vraag ‘gaat het nog goed?’ Geef aan dat pauzeren altijd mogelijk is.

Gezond eten en drinken

Heel kort door de bocht is teveel en te vaak eten af te raden. Dit geldt niet alleen voor eten met veel zuren of suikers. Alles telt. Ook frisdranken, fruit en groenten. Als je je kinderen aanleert om water te drinken bij dorst, leer je ze al een fantastische gewoonte aan.
Daarnaast kun je je houden aan maximaal  7 eetmomenten.

In combinatie met goed tandenpoetsen en het gebruiken van stokers/ragers/flosdraad geef je een kind met het juiste eten en drinken de gezondste basis. Deze geldt vervolgens niet alleen voor de mond, maar voor de algehele gezondheid.

3 handige tips op een rij:

  • Bied meer water aan (en eventueel thee zonder suiker).
  • Beloon niet met snoep of snacks.
  • Geef niet te vaak zuigsnoepjes of lolly’s waar kinderen lang over doen (en die dus langere tijd in de mond doorbrengen).

Meer lezen over een gezonde mond voor kinderen