Je kunt tandplak (tandplaque) soms zien doordat het een gelig of wit laagje vormt, maar meestal zie je het niet. Je kunt het wel met je tong waarnemen doordat je stroeve plekjes op je tanden en kiezen voelt. Je tanden voelen minder ‘glad’.
Last van tandplak?
Tandplak is de vernederlandste versie van tandplaque. Het is een zachte, kleverige substantie die zich als een vrijwel onzichtbaar laagje op je tanden en kiezen hecht. Tandplak bestaat uit bacteriën (biofilm), eiwitten en voedselresten. Tandplak is een van de belangrijkste veroorzakers van problemen met je gebit en moet iedere dag 2 keer verwijderd worden. Dat lukt het beste door je tanden goed te poetsen.
Heb je last van een of meer van de volgende symptomen?
Wat zijn de meest voorkomende oorzaken van tandplak?
Tandplak valt niet te vermijden, aangezien het ontstaat door te eten. Ongeveer 70% van de plak bestaat uit bacteriën die afkomstig zijn uit je eigen speeksel. Tandplak is goed te bestrijden door te poetsen en te reinigen tussen je tanden en kiezen. Als je het te lang laat zitten vormt zich tandsteen.
Behandeling
Om zoveel mogelijk te voorkomen dat tandplak omgezet wordt in het harde tandsteen is het raadzaam de algemene adviezen voor goede mondhygiëne te volgen. Er zal trouwens altijd wat tandsteen achterblijven ook al heb je goed gepoetst, geragerd, geflost en gestokerd. Daarvoor moet je regelmatig naar de mondhygiënist.
Welke behandelingen horen bij tandplak?
Tandplak is niet te voorkomen en op zich niet schadelijk. Maar als je het niet goed weghaalt verandert de substantie in schadelijke zuren en tandsteen. De zuren tasten het glazuur van je tanden en kiezen aan waar gaatjes en tanderosie uit kunnen ontstaan. De bacteriën uit de tandplaque nestelen zich mogelijk onder het tandvlees. Daarvan kun je tandvleesontstekingen krijgen.
Zoals gezegd is tandplak moeilijk met het blote oog te zien. Je kunt de plekjes met tandplak wel zichtbaar maken met een speciale kleurvloeistof of met tabletten die je bij de drogist kunt kopen (plakverklikkers).
Je kunt tandplak het beste verwijderen door twee maal per dag goed te poetsen. Om op plekjes te komen waar de tandenborstel niet goed bij kan is het verstandig ook regelmatig te flossen, stokeren en spoelen met mondwater. Poetsen kan je het best electrisch doen, dat verwijdert de meeste tandplak.
Inmiddels zijn er ook apparaten op de markt die met waterstralen reinigen tussen je tanden en kiezen. Die doen ook een deel van het schoonmaakwerk, maar tandenstokers en ragers gebruiken (waar de ruimte wat groter is tussen je kiezen) zijn onmisbaar.
Hoe voorkom je tandplak?
Zoals gezegd kun je tandplak niet voorkomen, wel de mogelijke schadelijke gevolgen ervan. Je voorkomt tandsteen, cariës (gaatjes), tandvleesontstekingen en tandsteen met een goede mondhygiëne.
Zorgvuldig en niet met te veel druk – en niet langer dan 2 minuten – poetsen is belangrijk, en ook voorzichtig reinigen tussen de tanden. Poets je tandvlees bij de aanzet van je tanden en kiezen mee. Er wordt aangeraden te spoelen met mondwater. Gebruik dan een niet te agressieve soort, maar een milde. Het is raadzaam om een elektrische tandenborstel te gebruiken, maar zet dan niet te veel druk met het poetsen. Er zijn elektrische tandenborstels die waarschuwen als je te veel druk uitoefent op je gebit en tandvlees tijdens het poetsen.
Hoe goed je zelf ook reinigt, we raden aan om tenminste twee maal per jaar je mondhygiënist te bezoeken. Deze verwijdert tandplak en tandsteen en kan goed zien of er sprake is van beginnende ontstekingen van je tandvlees en/of cariës. Hij/zij kan je een goed behandelplan op maat voorstellen waarmee je problemen met je gebit kunt voorkomen (preventie).