Een gezonde mond is zo belangrijk – en je gebit maakt vanzelfsprekend onderdeel uit van die gezonde mond.
Maar wist je dat de tong ook iets zegt over je gezondheid? Daarmee krijgt ‘het achterste van je tong laten zien’ nog een stuk meer lading.
De functie van onze tong
Onze tong gebruiken we elke dag om te kauwen en te slikken. Spreekwoordelijk liggen er woorden op het puntje van onze tong; iets dat niet letterlijk zo is, maar onze tong speelt zeker een rol in hoe we praten. Dankzij onze tong kunnen we woorden namelijk beter articuleren.
Een andere belangrijke functie van de tong is het reinigen van ons gebit. Ja, daar hebben we een tandenborstel voor, maar de tong draagt samen met je speekselaanmaak bij aan een gezonder gebit.
Gezonde versus ongezonde tong
Van de kleur tot aanslag tot aften; herken de kwaaltjes van een (on)gezonde tong zodat je aan je (mond)gezondheid kunt werken.
Een gezonde tong
Wat maakt een tong gezond? Kun je dat zien? En wat zegt de tong dan over je algehele gezondheid?
Er zijn op meerdere gebieden onderzoeken uitgevoerd naar de mondgezondheid en de rol die de tong erin speelt. Wie een lichtroze tong heeft met een gelijkmatige structuur heeft vaak een gezonde tong.
We zetten op een rij welke afwijkingen je daarnaast kunt herkennen bij een ongezonde tong.
Wat betekent de kleur van je tong (of wat kan de kleur van je tong betekenen)?
- (licht)roze: gezond
- Zwart: slechte gebitsverzorging, roken, drop gegeten, thee/koffie gedronken, diabetes (soms), HIV (zelden), bestraling, bepaalde medicatie, overschot aan keratine (vaak icm haargroei op de tong)
- Wit: infectie, leukoplakia, lichen planus (vaak icm jeukklachten)
- Rood: allergische reactie, vitamine B-tekort, glossitis, Kawasaki-ziekte
- Grijs: eczeem, landkaarttong (mogelijk bloedarmoede, diabetes, psoriasis)
- Oranje: slechte mondverzorging, droge mond, bepaalde antibiotica, ongezond eten
- Geel: bacteriegroei, slechte mondverzorging, eczeem, geelzucht, diabetes (in zeldzame gevallen)
- Groen: bacteriegroei, infectie, slechte mondverzorging, leukoplakia, lichen planus (vaak icm jeukklachten)
- Blauw: te weinig zuurstof in je bloed, eczeem, bloedziekten, leverziekte
- Paars: ziekte van Kawasaki (infectieziekte)
Andere gezondheidsindicatoren op je tong
- Kloofjes: kloofjestong, scrotale tong, lingua plicata of fissured tongue, met oppervlakkige of juist diepe kloven aan de boven- en/of zijkant van de tong. Je hoeft hiervoor niet behandeld te worden. In de loop van de jaren worden je kloven vaak wat dieper.
- Bultjes: achter op de tong zijn deze heel normaal.
- Opgezwollen bultjes: mogelijk ontstoken smaakpapillen.
- Aften: dit zijn kleine, soms ook pijnlijke zweertjes. Ze kunnen op de tong zitten, maar ook op het wang- of mondslijmvlies en op het tandvlees voorkomen. Een mogelijke oorzaak is een afgenomen weerstand of slechte mondverzorging. Je kunt de klachten van aften (die veelal vanzelf weggaan) wel verminderen.
- Grijze aanslag: kan op tuberculose duiden.
- Slechte adem: kan ontstaan door amandelsteentjes op je tong (geel), teken van slechte mondverzorging. Een witte waas (achter) op de tong kan een eerste indicatie zijn.
- Een gladde tong die soms ook bleek is kan op bloedarmoede duiden, een vitamine B3-tekort, of een ontsteking (glossitis).
Vraag je tandarts, mondhygiënist of huisarts om advies wanneer wondjes op je tong of in je mond niet goed genezen, of wanneer je een infectie, vitaminetekort, bloedarmoede of andere aandoening vermoedt. En, niet onbelangrijk: blijf goed poetsen en houd je mond (en jezelf) gezond!